Hegaldi merkeak edonora

Denbora gutxian bidaien panorama aldatu da Interneti esker, hegaldi merkeetako konpainien hazkundea ahalbidetu baitu sareak. Europan arlo honetan indartsuenak diren bi enpresak Euskal Herrian ditugu, Ryanair Miarritzen eta Easyjet Loiun, baina dagoeneko Volareweb eta Hapag-Lloyd Express gehitu zaizkie 2003an, Bilboko aireportua hegaldi merkeen abiapuntu garrantzitsua bihurtuz.

Gurera heldu berriak diren arren, low cost enpresak duela 30 urte agertu ziren. Hala ere, azken zortzi urteotako kontua da euren arrakasta, sareari ezinbestez lotuta baitaude. Horrez gain, beste ezaugarri batzuk dituzte hegaldi merkeetako enpresa hauek. Hasteko, bulego fisikorik ez dute eta langile kopurua ere oso urria da. Lehengo konpainiek txartelak jendeari saltzeko bitartekariak behar zituzten. Internet heldu denez gero, ez dago bitartekari horien beharrik. Enpresek zuzenean sal ditzakete bidaia txartelak, agentziaren komisioa aurreratuz. Sarearen bidezko salmenta prozesua ere automatizatua da eta txartelik ere ez dute ematen. Bidaiariak bere pasaportea aurkeztu beste izapiderik ez du bete behar. Hegaldi barruan ere gastuak murriztu dituzte, bazkaririk eta afaririk ez dute ematen eta, zerbait jan nahi izanez gero, bidaiariak ordaindu behar du. Enpresa hauek hiri handietako aireportu nagusiak ez dituzte erabiltzen normalean, bertako slot-ak edo ordutegi jakin bat erabiltzeko baimenak askoz garestiagoak baitira. Horren ordez, bigarren mailako aireportuak aukeratzen dituzte edo hiri handi horietatik pixkat urrun daudenak.

Virgin disketxea hasi zen horrelako bidaiak eskaintzen, bere hegazkin konpainia sortu zuenean. Baina sarearen hedapenarekin batera agertu zen Stelios izeneko greziar enpresari gazteak lortu du arrakastarik handiena, bere Easy inperioak ziberkafeak, autoen alogerak eta hotelak hartzen ditu, gastuak murriztearen filosofia berak gidatuta. AEBetako Southwest Airlines-en eredua hobetu zuen Steliosek eta jada Europa barruko hegaldien merkatuaren jabeetako bat dugu, Ryanair-ekin batera. Arrakasta hori ikusita, enpresa handi batzuek euren low cost adarra sortu zuten. Esaterako, British Airways-ek Go sortu zuen, gerora Easyjet-ek irentsi zuena. Era berean, Buzz enpresa KLM handiaren altzotik abiatu zen eta Ryanair-ek eskuratu du orain.

Euskal Herritik abiatuta
Ryanair irlandarrak apalditxotik dauka Miarritzetik Londreseko Stansted aireportura doan linea bakarra gurean, orotara Europako 13 herrialde lotzen dituzten 84 linea dituen arren. Bere publizitatean dioenez, kontinenteko hegaldirik merkeenak eskaintzen ditu, Londonerako joan-etorria 3 euro kostatzen baita, tasak eta segurtasun kostuak gehituta 45 euro kostatuko zaigu, denetara, joan-etorria.

Loiuko aireportutik, berriz, eskaintza biderkatu da amaitu berri den urtean. Go enpresak zeukan Bilbo-Stansted linea mantendu zuen Easyjet-ek, Go erosi ostean, baina 2003an linea berri bi zabaldu ditu, Bristolera eta London Gatwick-era hurrenez hurren. Egunotan, gainera, salneurri bereziki merkeak dituzte Ingalaterrarako hegaldiek eta, data egokia aukeratuz gero, 32 eurotan lor dezakegu joan-etorria.

Baina ez da Londres hemendik ateratzen diren hegaldi merkeen norako bakarra: Stuttgart, Kolonia/Bonn eta Hannover dira Hapag-Lloyd Express (HLX) enpresa alemaniarrak Bilbotik abiatzen diren hegaldi merkeen helburuak. Astean hainbat aldiz egiten dute joan-etorria eta, bataz beste, ehun euro kostatzen da bidaia.

Italiara bidaiatzeko ere hegazkinerako diru falta ez da aitzakia Volareweb Loiura heldu denetik. Milanorako egunero bi hegaldi jarrita abiatu ziren 2003 erdialdean eta dagoeneko Erromara ere egiten dute joan-etorria, ia egunero, ehun euro baino gutxiagoen truke.

Dena dela, hemen aipatzen ditugun salneurriak lor ditzakegun merkeenak dira, daten eta hegaldien arabera aldatzen baitira tarifak. Onena egun ezberdinak saiatzea izango da, egun jakin batzuetan bidaiatzea ezinbestekoa ez bazaigu, eta konbinaketa ezberdinek ematen dituzten emaitzak ikustea, merkeena aukeratzeko. Guk aukeratutako egunetako batean hegaldirik ez badago edo hegaldia garestiegia bada, nabigatzailean atzera egin dezakegu beste bat aukeratzeko.

Enpresa hauen webguneetan nabigatzeko hizkuntza asko aukera daitezkeen arren, batek ere ez dauka euskara horien artean. Ryanair-en katalana ere aukera daiteke, enpresa horren hegaldi asko Kataluniatik abiatzen baitira. Hala ere, frantsesez zein gaztelaniaz daude Easyjet, Ryanair Volareweb eta HLX enpresen webguneak.

Handien erantzuna
Ohiko enpresak, alegia, lehenagotik dauden enpresa handiagoak ere ohartu dira negozioa galtzen ari direla eta kontraerasora jo dute, antzeko eskaintza interesgarriak egiten. Urtearen lehenengo asteotan lehia gogortu da Espainian, Spanair-ek sarearen bidez erositako estatu barruko hegaldiak bederatzi eurotan eskaini zituen eta, lau egun geroago, Iberiak bereak zortzi eurotan eskaini zituen, enpresa horren inoizko txartelik merkeenak. Argi dago lehiak erabiltzaileei egiten diela mesede, bestela enpresek ez bailukete horrelako ahaleginik egingo. Berehala enpresa bien webguneak butxatu eragin zituen bisitari mordoaren oldeak. Lufthansa eta British ere hasi dira egunotan 2×1 gisako eskaintzak egiten.

Aste honetan bertan jakin dugunez, Air Madrid izeneko enpresa berria sortu dute Espainian, hegaldi merkeen negozio eredua kontinenteen arteko hegaldietara zabaltzeko. Txartelak Interneten bakarri salduko dituzte eta gastuak murriztuko dituzte, Europa barruan mugitzen direnak bezalaxe, baina bidaiak ertamerikara eta Karibera eskainiko dituztela iragarri dute.

Ryanair
www.ryanair.ie
Easyjet
www.easyjet.com
Volareweb
www.volareweb.com
HLX
www.hlx.com

LABURRAK

Microsoft hizpide
Datac enpresaren aurkako polizia operazioaren ostean, Microsoft enpresak web orrialde bat ezarri du enpresa horri Windows programa erosi ziotenek kopia pirata eskuratu zuten ala ez egiaztatu dezaten. Bertan, benetako Microsoft-en CDen ezaugarriak deskribatzen dituzte, erabiltzaileek eurek erositakoekin aldera ditzaten. Bestalde, aste honetan bertan jakin dugu Microsoft-ek Windows XP sistema eragilea euskaratuko duela eta itzulpenaren kostua bere gain hartuko duela. Bill Gatesen enpresak erabaki hori hartu du Eusko Jaurlaritzak software librearen aldeko apostua egiten zuela jakin ostean, alegia, berriro ez ziola ordainduko Microsoft-i bere sistemaren itzulpena egiteagatik.

Microsoft eta Datac
tinyurl.com/yweho

Nontzeflash lehiaketa
Nontzeberri aldizkari digitalak Flash animazioen lehiaketa deitu du, Nontzeflash izenburupean. Flash animazioek 2004 urtean eginak izan behar dute eta apirilaren 15era arteko epea dago lanok entregatzeko. FANT Bilboko Zinema Fantastikoaren jaialdiarekin elkarlanean antolatu duten lehiaketa hau gurean Flash animazioen inguruan antolatutako lehenengoa da. Katalunian duela urte batzuk sortutako OFFF lehiaketan inspiratuta dago Nontzeflash baina momentuz soilik SWF animazioak onartuko ditu. Edozein hizkuntzatan egin daitezke animazioak baina ez da onartuko 2,5 MB baino handiagoa den artxiborik. Lehiaketaren arauak, izena emateko modua eta beste jakingarri guztiak nontzeflash.com helbidean aurkituko ditugu.

Nontzeflash
www.nontzeflash.com
OFF
www.offf.org